Dünyadan Yener Karadeniz'in haberine göre, yüksek kur ve vergi oranları nedeniyle fiyatların artması ve taksit sayısının düşmesi nedeniyle cep telefonu satın almakta zorlananlar, IMEI numarası olan telefonlara yöneldi, "klon" olarak tanımlanan, değiştirildi veya kopyalandı. Geçtiğimiz yıl perakende noktalarında satılan 10 milyon adete rağmen 2 milyondan fazla klonlanmış cep telefonunun satıldığına dikkat çeken MOBİSAD Başkanı Mustafa Kemal Turnacı, bu yolla halkın uğradığı yıllık ekonomik kayıpların 2 milyar liraya ulaştığını söyledi. Turnacı, cep telefonu satan zincir marketlerin de haksız rekabete yol açtığını kaydetti. Türkiye'de son yıllarda artan vergi oranı, kur nedeniyle düşen taksit sayısı ve klonun yükselen ortalama fiyatı 3 bin 600 TL'ye ulaşan cep telefonu satışlarında patlama yaşıyor. 2020 yılında 2 milyondan fazla klonlanmış telefonun satıldığını belirten MOBİSAD Başkanı Mustafa Kemal Turnacı, ekonominin 2 milyar TL kaybettiğini söyledi.
Koronavirüs salgını birçok alanda satış kaybına neden olsa da bu dönemde cep telefonu satışları başarılı oldu ve 10 milyon 500 bin adete ulaştı. Ancak döviz kurundaki artışın etkisi, yüksek vergiler ve taksit sınırlamasıyla birlikte, klonlanmış telefon satışlarının, yani elektronik kimlik (IMEI numarası) değiştirilmiş veya kopyalanmış cihaz satışlarının çoğalmasına neden olmuştur. 2020 yılında ortalama 3.600 TL'yi aşan cep telefonu fiyatı ile klonlanmış telefon satışları 2 milyon adedi aştı. Kaçak olarak getirilen cihazlara yapılan bu uygulama ile tüketici ilk aşamada yüzde 3040'a varan bir fiyat avantajı elde etse de, ülke yılda yaklaşık 2 milyar TL vergi kaybı yaşıyor. Kullanıcı ise klonlama sürecini kısa aralıklarla yenilemek zorundadır. Mobil İletişim Araçları ve Bilgi Teknolojileri İşadamları Derneği (MOBİSAD) Başkanı Mustafa Kemal Turnacı, klonlanmış telefonların satışının engellenmesi için sektörün düzenlenmesi ve eski cep telefonu kimliklerinin güvenliğinin sağlanması gerektiğini söyledi. Turnacı, “Son 7 yılda satılan cihazlarla ilgili ciddi miktarda veri var. Çekmecelerimizde yedek telefonlarımız var ve IMEI numaraları bilgimiz dışında çalınıyor. Devlet, IMEI numarasının çalınmamasını sağlamalı, bunu sağlamalıdır. Havuzdan 7 yıldır sinyal almayan cihazların kaldırılması uygulamasının 2 yıla indirilmesini istiyoruz. Kaydedilmemiş klon bu şekilde en basit şekilde çözülebilir. Bu hem vatandaşa hem de ülkeye katkı sağlayacak, yıllık satışlar 10 milyon 500 binden 13 milyona çıkacak. Tedbirlerin etkisiyle 2 milyar lira ek vergi geliri elde edilecek dedi.
Sektörde 22 bin satış noktası ve 170 bin çalışanı Mustafa Kemal Turnaç'ın da sektöre yönelik düzenlemelerde bulunduğunu belirterek, şu cümleleri kullandı:"Bugün Türkiye'nin en büyük doğal ağlarından biriyiz. 20 yılı aşkın süredir var olan sektörde kendini çok geliştiren firmaların yanı sıra sektöre zarar verip kayıt dışılığa iten firmalar da var. Dünyanın en yüksek vergileri ile hizmet veriyoruz. Yurt dışı ile fiyat farkımız genişlerken vatandaşlar alternatif yollara başvuruyor. Şu anda informal klonlama yöntemi ile en yüksek seviyeye ulaşmıştır. 10,5 milyon yeni telefon satışının yanı sıra 2 milyondan fazla klonlanmış telefon ve 20 milyon ikinci el cep telefonu satışı gerçekleştirildi. IMEI replikasyonu bir iş modeli haline geldi. Bu nedenle saha satış kanallarında kurallar ve sertifikasyon oluşturulması çok önemlidir. Saha satış kanallarında denetim bulunmadığından rekor kıran noktalar, işini doğru yapan üyelerimize avantaj sağlayarak haksız rekabet alanı yaratmaktadır. Firmalarımızı bazı kurallar ile doğru yönde yönlendirmeliyiz. Bu konuda belgelendirme ve denetim olmalıdır. "